Η αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ έκανε ιδιαίτερα αισθητή την αδυναμία άρθρωσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης πειστικής εναλλακτικής θέσης και, κυρίως, αποτελεσματικής πολιτικής στάσης απέναντι στην ακολουθούμενη πολιτική μονομέρειας εκ μέρους των ΗΠΑ. Η αδυναμία υιοθέτησης αποτελεσματικού εναλλακτικού λόγου από την Ευρωπαϊκή Ένωση συνδέθηκε κυρίως με το πραγματικό έλλειμμα στρατιωτικών δυνατοτήτων που αντιμετωπίζει η ΕΕ. Προκειμένου να καλύψει αυτό το χάσμα «προσδοκιών-πραγματικότητας», η Ευρωπαϊκή Ένωση διεκπεραίωσε το 2003 στόχους που αφορούσαν στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ταυτότητας στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας.

Η παρούσα έκδοση επιχειρεί να παρακολουθήσει και να αναλύσει τη διαδικασία "διαχείρισης" και "διεκπεραίωσης" των ήδη ειλημμένων αποφάσεων που οδηγούν αργά αλλά σταθερά σε μια ευρωπαϊκή πολιτική άμυνας και ασφάλειας. Αυτός ο συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να καταστήσει περισσότερο εύληπτη, οικεία και τελικά χρήσιμη τη συζήτηση για το σήμερα και το αύριο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας. Οδηγοί στην προσπάθεια αυτή είναι οι συνεισφέροντες στο συλλογικό αυτό τόμο Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ειδικοί αναλυτές και τα σημαντικότερα κείμενα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, που περιλαμβάνονται με τη μορφή παραρτημάτων στον παρόντα τόμο.


Περιλαμβάνονται τα κείμενα:
- Joseph S. Nye Jr., "Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη: Ηπειρωτικό ρήγμα;"
- Heinz Gardner, "Η ευρωπαϊκή ασφάλεια μετά την 11η Σεπτεμβρίου"
- Peter van Ham, "Η ευρωπαϊκή άποψη για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας (ΕΠΑΑ)
- Charles A. Kupchan, "Υπερασπίζοντας την ευρωπαϊκή άμυνα: μια αμερικανική άποψη"
- Valerie Peclow, "Η Ευρώπη και η στρατιωτική διαχείριση κρίσεων: εργαλεία για ποιες αποστολές;"
- Sten Rynning, "Παροχή βοήθειας ή προώθηση της δημοκρατίας; η Ευρωπαϊκή Ένωση και η διαχείριση κρίσεων"
- Meltem - Muftuler Bac, "Ο ρόλος της Τουρκίας στην ασφάλεια και εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης"
- Λόρδος George Robertson, "Οι προτεραιότητες της Ατλαντικής Συμμαχίας"
- Javier Solana, "Η θέση της Ευρώπης στον κόσμο: ο ρόλος του Ύπατου Εκπροσώπου"
- Chris Patten, "Πρόληψη συγκρούσεων και διαχείριση κρίσεων: Η συνεισφορά της Ευρώπης"
- Philippe Morillon, "Η νέα ευρωπαϊκή δομή ασφάλειας και άμυνας. Προτεραιότητες και κενά"
- Elmar Brok, "Η πρόοδος στην εφαρμογή της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας"